Jednego dnia raczkuje, drugiego podciąga się przy meblach, a zanim się obejrzysz – stawia pierwsze kroki. Ale kiedy to „zanim się obejrzysz” faktycznie nastąpi? Czy każde dziecko powinno chodzić przed pierwszymi urodzinami? A może lepiej się nie spieszyć? Sprawdź, kiedy dziecko powinno zacząć chodzić.
Kiedy dzieci zaczynają chodzić?
Dzieci zaczynają chodzić w różnym wieku – u niektórych pierwsze kroki pojawiają się już w 9. miesiącu, podczas gdy inne potrzebują na to więcej czasu i stawiają je dopiero po ukończeniu 18 miesięcy. Przyjmuje się jednak, że maluchy najwcześniej pierwsze kroki stawiają między 12 a 14. miesiącem życia.
Tak duże rozbieżności w czasie nauki chodzenia wynikają z wielu czynników. Musisz bowiem wiedzieć, że na to, w jakim wieku dziecko zaczyna chodzić, wpływają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Przykładowo zwykle szybciej chodzenie opanowują dzieci lżejsze, natomiast te o masywniejszej budowie mogą potrzebować więcej czasu na rozwinięcie odpowiedniej koordynacji i równowagi.
Istotną rolę w nauce chodzenia odgrywa także temperament malucha – ten ruchliwy i ciekawy świata wcześniej i chętniej podejmuje próby chodzenia niż dziecko z natury ostrożniejsze, które zwykle woli dobrze opanować raczkowanie i wstawanie, a dopiero potem postawić pierwsze kroki.
Nauka chodzenia dziecka – etapy
Pierwsze kroki dziecka to zwieńczenie jednego z najważniejszych etapów rozwoju motorycznego. Zanim jednak maluch zacznie samodzielnie chodzić, musi przejść przez kilka kluczowych faz, które pomagają mu stopniowo budować siłę, koordynację i pewność siebie.
Droga do pierwszych samodzielnych kroków najczęściej zaczyna się od pełzania i raczkowania. Pełzanie na brzuchu, a później czworakowanie, pomagają w budowaniu siły nóg i rąk oraz uczą utrzymywania równowagi. To, dlatego warto zachęcać malucha do niepomijania tego etapu rozwoju motorycznego, np. poprzez zabawy na podłodze i umieszczanie zabawek nieco poza jego zasięgiem.
Drugi etap nauki chodzenia to podciąganie się do pozycji stojącej. U większości dzieci pojawia się on ok. 7-10 miesiąca życia. Polega on na tym, że trzymając się mebli lub barierki łóżeczka, maluch zaczyna stawać pewnie na nóżkach. Dzięki temu rozwija ich siłę i uczy się kontroli nad własnym ciałem. Pozwala mu to z czasem przejść do tzw. bocznego chodu. Tym mianem określa się pierwsze próby chodzenia przy meblach. Dziecko, trzymając się ich, zaczyna przemieszczać się bokiem, ćwicząc równowagę i koordynację.
Nauka chodzenia kończy się w momencie, kiedy maluch stawia swoje pierwsze samodzielne kroki. Początkowo są one chwiejne, a maluch często upada, ale z czasem nabiera pewności siebie i zaczyna poruszać się coraz sprawniej.
Jak wspierać dziecko w nauce chodzenia?
Pierwsze kroki to ogromne wyzwanie dla malucha, dlatego warto stworzyć warunki, które ułatwią mu zdobywanie tej nowej umiejętności. Kluczowe jest zachęcanie dziecka do ruchu poprzez zabawy rozwijające motorykę – turlanie piłki, ustawianie torów przeszkód czy przyciąganie uwagi ulubionymi zabawkami znajdującymi się nieco poza jego zasięgiem.
Warto też zadbać o to, aby dziecko jak najczęściej chodziło na boso, a nie w bucikach. Specjaliści zalecają, aby to właśnie na boso maluch stawiał pierwsze kroki. Wynika to z tego, że boso będzie lepiej czuł podłoże, co sprzyja prawidłowemu kształtowaniu się stopy i poprawia koordynację. Jeśli maluch stawia pierwsze kroki na zewnątrz, możesz mu ubierać buty z elastyczną podeszwą i dobrą stabilizacją kostki.
Jak zapewnić dziecku bezpieczeństwo podczas nauki chodzenia?
Wsparcie dziecka w nauce chodzenia to także zapewnienie mu bezpieczeństwa. Stawianie pierwszych kroków wiąże się bowiem z wieloma upadkami i wypadkami. Aby zminimalizować ryzyko tych poważnych, musisz zabezpieczyć ostre krawędzie mebli, szuflady, gniazdka elektryczne, a także zamontować barierki przy schodach. Zadbaj też o to, aby maluch miał wystarczająco dużo przestrzeni do ćwiczenia nowych umiejętności.
Nauka chodzenia dziecka – najczęstsze mity
Wokół nauki chodzenia dziecka krąży wiele mitów i przekonań. Budzą one ogromne emocje u rodziców, ale nie zawsze mają podstawy w rzeczywistości. Jednym z takich mitów jest np. ten mówiący, że chodziki pomagają w nauce chodzenia. Tymczasem specjaliści zdecydowanie odradzają kupowanie tego gadżetu. Chodziki zmieniają bowiem sposób poruszania się dziecka, ograniczając naturalny rozwój mięśni i koordynacji. Dodatkowo używanie chodzika może prowadzić do zaburzeń w rozwoju stóp, a nawet do nieprawidłowego ustawienia nóg. Wiele badań wskazuje, że dzieci, które korzystają z chodzików, uczą się chodzić później, a ich ruchy są mniej stabilne, co zwiększa ryzyko upadków.
Kolejnym z często powtarzanych mitów jest ten, że im wcześniej dziecko zacznie chodzić, tym lepiej. W rzeczywistości jednak wczesne chodzenie nie zawsze jest korzystne dla malca. Może bowiem skutkować osłabieniem niektórych mięśni, ponieważ ciało nie będzie odpowiednio przygotowane do chodzenia. Musisz pamiętać, że rozwój dziecka wymaga czasu, dlatego nie należy go sztucznie przyspieszać, np. zakładając grube skarpetki. To, że ich noszenie ułatwia naukę chodzenia, jest kolejnym z popularnych mitów. Choć faktycznie mogą one dodawać stabilności, to zbyt gruba odzież na stopach ogranicza ich naturalną ruchomość, a także zmienia sposób czucia podłoża. Badania pokazują, że dziecko, które uczy się chodzić boso lub w cienkich, elastycznych skarpetkach, ma lepszą kontrolę nad stopami i lepsze wyczucie równowagi.
Kiedy się niepokoić, gdy dziecko nie chodzi?
Jednej dobrej odpowiedzi na pytanie, do kiedy dziecko powinno zacząć chodzić, nie ma. Są jednak momenty, które mogą i powinny budzić niepokój u rodziców. Do takich na pewno należy zauważenie braku postępów w nauce chodzenia i w rozwoju motorycznym. Z lekarzem warto się skonsultować, jeśli dziecko do 12. miesiąca nie wykazuje prób wstawania, nie interesuje się chodzeniem przy meblach, a do 18. miesiąca nie stawia pierwszych kroków. Do wizyty u specjalisty powinna też skłonić widoczna asymetria ruchów oraz sztywność/wiotkość mięśni.