Zmysł dotyku a rozwój dziecka

2020-01-12 Katarzyna 0 polubień 0 komentarzy

Znaczenie zmysłu dotyku

Dotyk poniekąd uzupełnia nasze słowa. Bo jak w 100% wyrazić czułość i miłość tylko przez słowa? Dotyk to spoiwo jednoczące ciało z sercem i umysłem. Za jego pomocą dotykamy nie tylko powierzchownie, ale dotykamy wnętrza, duszy i naszych wewnętrznych odczuć. Dotyk może przynieść ukojenie i szczęście. W skrajnych przypadkach ból i napięcie. Wyrażając za jego pomocą troskę i akceptację dajemy szczęście i zdrowie rozkładające się na osobę dającą i obdarowywaną.

Osoby dorosłe zazwyczaj spragnione są dotyku i jednocześnie odczuwają przed nim lęk. Nie da się ukryć, że to właśnie przez dotyk wyraża się najprawdziwszy kontakt pomiędzy dwojgiem ludzi. Dotyku nigdy za wiele w naszym życiu. Nie da się tego przedawkować. W drugą stronę, jego brak może prowadzić do niebezpiecznych zachowań kompulsywnych i uzależnień. Potrzeba dotyku nie zanika wraz z wiekiem, dlatego jest on bardzo ważny na każdym etapie naszego życia.

Zmysł dotyku a życie płodowe

Dotyk jest niezwykle ważny dla prawidłowego rozwoju zarówno fizycznego, jak i psychicznego. To dlatego zaleca się kontakt Matki z dzieckiem skóra do skóry zaraz po porodzie. Dotyk to najbardziej pierwotny system zmysłowy i jednocześnie największy i najważniejszy, jakim obdarzyła nas Matka Natura. Zmysł dotyku pełni wiele funkcji, m.in. obronną. Wspiera rozwój percepcji wzrokowej oraz zdolności manualnych dzieci. Aktywność zmysłu dotyku obserwowana jest już u 6 tygodniowego płodu. To właśnie w tym czasie pojawia się wrażliwość na dotyk w poszczególnych miejscach twarzy: nos, usta, policzki, czoło. Około 9 tygodnia płód reaguje już na dotyk w okolicach brody, rąk i nóg. Około 12 tygodnia wrażliwość na dotyk występuje już na obszarze całego ciała. W 19 tygodniu Maluch zaczyna eksplorację własnego ciała z pełną świadomością. Pojawia się umiejętność dotykania twarzy własnymi rączkami czy ssania kciuka. Jedyne obszary, które pozostają nieczułe na dotyk do końca życia płodowego to część główki i plecki z uwagi na poród.

Zmysł dotyku u dziecka

Niemowlęta odbierają ponad 80% bodźców z otoczenia za pomocą dotyku. To dlatego uwielbiają być noszone, przytulane czy głaskane. To daje im poczucie bezpieczeństwa i sprawia, że są bardziej pogodne i spokojne. Żeby możliwie wzmocnić dotyk ludzki, można też stosować ciasne otulacze, które podbijają komfort Maluszka, jak rożki niemowlęce lub kokony. Jednak nawet najbardziej przyjazny Maleństwu produkt, nie zastąpi prawdziwego dotyku.

Według amerykańskiej psychoterapeutki Virginii Satir (zajmowała się głównie terapią rodzin i ustawieniami systemowymi – zawdzięczamy jej ogromny wkład w rozwój psychoterapii, szczególnie rodzinnej) dziecku potrzebne są cztery przytulenia dziennie, aby przeżyć, osiem, by czuć się dobrze i dwanaście, aby prawidłowo się rozwijać. Według terapeutki pozbawienie dziecka kontaktu fizycznego z Matką lub opiekunką może doprowadzić do śmierci Malucha.

Nie jest to teoria wyssana z palca. Liczne badania naukowe dowodzą, iż dotyk ma bezpośredni wpływ na zdrowie Twoje i Twojego Maleństwa. Wpływa na jego wzrost i rozwój. Wspiera układ odpornościowy, oddechowy oraz krążenia. Dzieci, którym nie szczędzi się przytulania, zdecydowanie szybciej przybierają na wadze i szybciej się rozwijają. Jest to niezwykle istotny aspekt z punktu widzenia wcześniaków.

Przez dotyk dziecko poznaje świat

Po urodzeniu obszarami najbardziej wrażliwymi na dotyk są usta, język i opuszki palców. W pierwszym okresie życia to właśnie dotyk dostarcza Szkrabowi najistotniejszych informacji o świecie. Poprzez ten zmysł kształtu nabierają relacje pomiędzy dzieckiem a rodzicami. Pojawia się poczucie bezpieczeństwa, które płynie wprost z dotyku. Ów zmysł pozwala na poznawanie kształtów, wielkości czy struktury. Budzi się cała sensoryka. W prawidłowym rozwoju sensorycznym u Malucha pomocna może być kostka sensoryczna, dzięki której Maluch poprzez dotyk pozna wiele struktur i kształtów. Warto w ten sposób stymulować mózg i usprawniać Maluszka ruchowo.

„Dotyk to najważniejsze ze wszystkich luster. Jeden dotyk może powiedzieć o człowieku bardzo wiele. Za pomocą jednego gestu możesz rozpocząć jasną i otwartą komunikację z drugą osobą i przekazać jej to, co trudno wyrazić słowami. Kiedy kogoś dotykasz i czujesz jego ciało, jest to również moment, w którym on sam siebie czuje” – Świadoma spontaniczność, Ruthy Alon.